Stanje upravljanja zaštićenim područjima u R. Srbiji

Zaštita prirode je jedna od osnovnih oblasti u zaštiti životne sredine. Stalno pogoršavanje stanja prirodnih staništa i pretnja izvesnim vrstama divlje flore i faune predstavlja jedno od osnovnih pitanja politike EU u oblasti životne sredine. Procenjuje se da je danas u Evropi ozbiljno ugroženo ili se nalazi na ivici izumiranja oko 1000 biljnih vrsta i više od 150 različitih vrsta ptica. Glavnim uzrocima se smatraju stalni gubitak i smanjenje zemljišta zbog urbanog razvoja, izgradnja puteva kao i sve više intenzivna poljoprivreda.
Politika EU u oblasti zaštite prirode je zasnovana na većem broju izvora prava iako se može reći da se ona oslanja na dva glavna dela legislative. To su upustva o pticama i upustvo o staništima, a drugo je regulativa kojom se utvrđuju specifični finansijski instrumenti za oblast zaštite prirode. Prioriteti koji se postavljaju pred Evropu a koju i Republika Srbija sledi je NATURA 2000, i «Emerald mreža» koju je inicirao Savet Evrope kao deo aktivnosti na implementaciji Bernske konvencije. U razvoj i uspostavljanje ove mreže uključene su zemlje članice i nečlanice Evropske unije i jedan broj afričkih zemalja.



U skladu sa Ustavom, Republika Srbija uređuje sistem zaštite životne sredine Zakonom o zaštiti životne sredine iz 2004.g. i posebnim zakonima i podzakonskim aktima.
Sistem zaštite životne sredine može se sprovoditi usaglašavanjem posebnih zakona kojima se uređuje zaštita, korišćenje i upravljanje činiocima životne sredine. Potreba za održivim i racionalnim korišćenjem prirodnih resursa i dobara, regulisana je novim Zakonom o zaštiti prirode iz 2009.g. kojim se uređuje njihova zaštita, unapređivanje i korišćenje, a posebno u delu koji obuhvata zaštitu, očuvanje i racionalno korišćenje prirode i njenih vrednosti, biološku i predeonu raznovrsnost.



U Evropi i svetu poslednjih petnaest godina postignut je napredak u konceptu očuvanja (konzervaciji) prirode, njenih prirodnih vrednosti i postavljeni uslovi za održivim i racionalnim upravljanjem prirodnim vrednostima. Zakonsko uređenje ove oblasti u Republici Srbiji regulisano koje je kroz odredbe Zakona o zaštiti životne sredine iz 1991. godine, nameće potrebu za noveliranjem pravnih normi sa jedne strane, a sa druge strane deo je procesa usaglašavanja sa međunarodnim normama.